Wirtualny Grunwald 1410-2010Konsekwencje

GŁÓWNA POLITYCZNEKonsekwencje polityczne w XV wieku SPOŁECZNO-GOSPODARCZEKonsekwencje społeczne i gospodarcze KULTUROWEGrunwald w świadomości pokoleń Polaków, Litwinów i Niemców

Konsekwencje społeczno-gospodarcze

Główne szlaki handlowe na ziemiach polskich w XV w

Główne szlaki handlowe na ziemiach polskich w XV w.

Jednym z najbardziej widocznych skutków bitwy grunwaldzkiej na polską gospodarkę był łatwiejszy dostęp do portu w Gdańsku (mimo, że jeszcze nie był wcielony do Korony). Skorzystało na tym zwłaszcza Mazowsze, pełniące rolę producenta wyrobów, na które było zapotrzebowanie w Europie Zachodniej, m.in.: futra, drewno, smoła. Zapleczem portu w Gdańsku były także ośrodki kujawskie, Płock, Zakroczyn, Wyszogród, Pułtusk, Rawa, Gąbin, Gostynin. Drugim ważnym ośrodkiem handlu był Toruń (leżący na wielu szlakach handlowych z Europy południowej i wschodniej).

Wiktoria grunwaldzka otworzyła także rynki wschodnie. Drewno pochodzące z krajów nadbałtyckich stało się głównym produktem eksportowym na Zachód. Z Litwy pochodziły także miód i wosk, węgiel drzewny, len, konopie, barwniki do sukna. Od połowy XV wieku znakiem firmowym Polski był eksport zbóż i bydła.

Dzięki kontaktowi z Gdańskiem północna część Polski i Mazowsze uzyskały możliwość uczestniczenia w europejskiej sieci handlu międzynarodowego, a zatem także poznania nowoczesnych rozwiązań prawnych, miar, umiejętności kupieckich i wartości obyczajowych.

Rycerstwo europejskie widząc porażkę militarną potężnego państwa zakonnego, a później także poznając racje dyplomacji polskiej, nie było już skłonne tak licznie wspierać działania krzyżaków. Spowodowało to skierowanie zainteresowania na walkę o łupy na bliższym obszarze, niż dalekie Prusy. Szacuje się, że między innymi z tego powodu kolejne etapy wojny stuletniej uległy intensyfikacji.

Począwszy od drugiego dziesięciolecia XV wieku, odnowiony Uniwersytet Krakowski, przeżywający w pierwszej fazie istnienia trudności finansowe, zaczął bujnie się rozwijać. Uczelnia zawdzięczała to nie tylko szczodrym prywatnym darowiznom, ale i wzrostowi prestiżu spowodowanego szczególnie osiągnięciom polskiej szkoły prawa międzynarodowego. Pełniący funkcje rektorów Uniwersytetu Krakowskiego Stanisław ze Skarbimierza i Paweł Włodkowic zasłynęli na niwie europejskiej podważając w swych traktatach podstawy średniowiecznego uniwersalizmu. Jako przedstawiciele delegacji polskiej na sobór w Konstancji (1414-1418), zaprezentowali w swych rozprawach teorie podważające dotychczasowe postrzeganie na arenie międzynarodowej konfliktu polsko-krzyżackiego. W traktacie O władzy papieża i cesarza wobec niewiernych Włodkowic zakwestionował rozpowszechniony w Europie pogląd o prawie tych ośrodków władzy do dysponowania ziemiami pogan i rozporządzania nimi jak właściciel. Potępiając ówczesną politykę krzyżacką, opowiedział się za prawem pogan do zachowania własnej tożsamości politycznej oraz postawił tezę o możliwości pokojowego współistnienia państw chrześcijańskich i pogańskich. Potępienie agresji zbrojnej stało się również postulatem Stanisława ze Skarbimierza występującego na soborze z traktatem O wojnach sprawiedliwych. Przeciwstawił się rozpowszechnionej opinii o niedopuszczalności zawierania przymierzy z poganami. Uczeni ci nie tylko bronili skutecznie interesów Polski przed atakami ze strony przedstawicieli zakonu krzyżackiego, ale i dali świadectwo wysokiej wiedzy prawniczej i w efekcie przyczynili się do wzrostu znaczenia polskiej nauki w Europie.


Źródła: [2], [8].

Źródła informacji | Mapa serwisu | O stronie