W czasie stu lat panowania pierwszych Piastów umacniało się państwo polskie.  Jednym z władców, panującym w pierwszej połowie XII wieku, który przyczynił się do dalszego rozwoju naszego kraju, był książę Bolesław Krzywousty. Obronił on Polskę przed Niemcami oraz powiększył jej terytorium przyłączając Pomorze Zachodnie. Rok 1138, w którym Krzywousty sporządził swój testament rozpoczął w dziejach Polski okres rozbicia dzielnicowego zwanego również rozdrobnieniem feudalnym. Rozbicie dzielnicowe było częstą sytuacją w średniowiecznej Europie – występowało m.in. na Rusi, Węgrzech i w Niemczech. Wcześniej dzielnice wydzielali Mieszko I, Mieszko II i Kazimierz Odnowiciel. Również Władysław Herman został zmuszony do wydzielenia  dzielnic Bolesławowi  Krzywoustemu i jego bratu Zbigniewowi. Krzywousty pamiętał, że Bolesław Chrobry musiał walczyć o władze z synami Ody, Mieszko II z Bezprymem, Bolesław Śmiały z Władysławem Hermanem i o tym, że sam walczył o nią ze Zbigniewem. Bolesław zdawał sobie sprawę, że spory wewnętrzne mogły jedynie przynieść korzyści wrogom państwa. Jedność Polski miał zapewnić testament księcia - sporządzając go chciał w ten sposób zapobiec walce o tron. Należy dodać, że za wszystkimi tymi podziałami stała część możnowładztwa, która we własnym interesie dążyła do decentralizacji państwa. Dotychczas wszystkie podziały były przez jednego z członków dynastii przezwyciężane, tym razem stało się inaczej.  Obóz zwolenników decentralizacji był silniejszy niż zwolenników jednowładztwa, a wśród nich zabrakło silnego przywódcy. W swoim testamencie Bolesław Krzywousty ustalił zasady następstwa tronu i podział terytorialny Polski między swoich synów. Wprowadzoną przez niego zasadę pryncypatu można określić jako kompromis pomiędzy zasadą jednowładztwa i niepodzielności a ideą rozbicia państwa na kilka dzielnic. Od tej  pory główna władza należała do księcia zwierzchniego (princepsa), którym każdorazowo miał zostawać najstarszy przedstawiciel (senior) rodu. Sprawował on kontrolę nad juniorami. Do jego obowiązków należała obrona granic i polityka zagraniczna, a także mianowanie arcybiskupa i biskupów, posiadał również wyłączność na emisję monety. Po śmierci Bolesława Krzywoustego w 1138 roku księciem zwierzchnim został jego najstarszy syn Władysław, zwany później Wygnańcem. Jako senior sprawował bezpośrednią władzę nad tzw. dzielnicą senioralną, w skład której wchodziły: wschodnia Wielkopolska z Gnieznem, zachodnia Małopolska z Krakowem, ziemia sieradzka i zachodnia część Kujaw. Książę senior sprawował ponadto kontrolę nad Pomorzem, gdzie rządzili miejscowi władcy. Dzielnica senioralna miała być dzielnicą niepodzielną, co ważne miała kontakt z każdą inną dzielnicą. Miała ona przechodzić zawsze we władanie najstarszego członka rodu. Władysław jako ziemię dziedziczną otrzymał Śląsk i Ziemię Lubuską. Bolesław Kędzierzawy otrzymał Mazowsze oraz wschodnią część Kujaw. Mieszko III Stary otrzymał zachodnią część Wielkopolski z Poznaniem. Czwartemu synowi Henrykowi kilka lat później przyznana została ziemia sandomierska. Wdowa po Bolesławie Krzywoustym, Salomea otrzymała ziemię łęczycką, która po jej śmierci miała zostać włączona do dzielnicy senioralnej. Piątego syna - Kazimierza Sprawiedliwego, ustawa sukcesyjna nie objęła.