Bolesław Krzywousty

Po śmierci Władysława Hermana doszło do wojny między braćmi, w której Zbigniew został pokonany. Po zdobyciu władzy Bolesław Krzywousty rozpoczął wyprawy mające na celu zdobycie Pomorza. W sporze między Cesarstwem Niemieckim a Węgrami poparł Węgrów, będąc z nimi w sojuszu. Wkrótce po tym Polska została najechana przez cesarza niemieckiego Henryka V. Przy znacznej przewadze wroga Bolesław Krzywousty zdecydował się zastosować podobnie jak Chrobry podjazdowy sposób walki. O wygranej zdecydowała obrona śląskich grodów (Głogowa. Bytomia i Wrocławia) i wygrana w bitwie na Psim Polu. Po wycofaniu się wojsk cesarskich Krzywousty podporządkował sobie wszystkie polskie ziemie. Następnie odzyskał utracone wcześniej Pomorze Gdańskie. Później opanował Szczecin, pozostawił tam jednak miejscowego księcia Warcisława jako swojego lennika. W latach 1131-33 arcybiskup magdeburski Norbert podjął próbę podporządkowania sobie polskiej organizacji kościelnej. By utrzymać niezależność kościoła w Polsce Bolesław złożył cesarzowi Lotarowi III hołd lenny z Pomorza i Rugii. Krzywoustemu nie udało się zdobyć korony, za to przed śmiercią uregulował sprawę następstwa tronu i podział władzy w Polsce.