Po śmierci Mieszka II w 1034 roku władzę przejął jego jedyny syn Kazimierz. Szybko jednak musiał opuścić kraj, gdyż władzę przejęli możni. Po wygnaniu Kazimierza w kraju doszło do walk wewnętrznych. W Wielkopolsce wybuchł bunt ludowy przeciwko możnym i kościołowi. Na Mazowszu Masław, dawny cześnik Mieszka II utworzył własne państewko. Również na Pomorzu władzę przejęli lokalni możni. W 1038 roku Brzetysław książę czeski najechał i spustoszył Wielkopolskę, jednocześnie podporządkowując sobie Śląsk. Zbytnie wzmocnienie Czech nie odpowiadało interesom cesarstwa niemieckiego. Dlatego też cesarz Henryk III wraz z Jarosławem Mądrym poparli powrót Kazimierza do kraju, wspierając go dużą drużyną rycerską. W 1039 roku Kazimierz podporządkował sobie Małopolskę wraz z Krakowem, który teraz stał się główną siedzibą księcia, oraz zrujnowaną Wielkopolskę. W 1047 roku Polska odzyskała Mazowsze. Udało się również odzyskać zwierzchnictwo nad Pomorzem Gdańskim. W 1050 roku Kazimierz wyprawił się na Śląsk. Sąd cesarski postanowił, że Śląsk pozostanie przy Polsce, pod warunkiem płacenia trybutu Czechom. Kazimierzowi nazwanemu przez potomnych Odnowicielem nie udało się jednak odzyskać korony królewskiej.