Polska za Władysława Łokietka

Królestwo Przemysła II nie było tworem długotrwałym, gdyż został on zamordowany osiem miesięcy po koronacji. Po śmierci Przemysła II Wielkopolskę i Pomorze Gdańskie na krótko objął we władanie książę brzeski i sieradzki Władysław Łokietek. Szybko jednak do głosu doszedł Wacław II, który będąc w posiadaniu Małopolski zajął Wielkopolskę wraz z Pomorzem (opiekę nad nim przekazał Krzyżakom wraz z Kujawami Brzeskimi). W 1300 roku został on koronowany na króla Polski. Jego rządy uspokoiły sytuację w kraju, lecz władca ten uważany był za uzurpatora. Zreformował on administrację wprowadzając starostów. Ich twarde rządy i promowanie przybyszów z innych krajów, wywołały jednak niezadowolenie ludności. Dzięki jej poparciu wrócił wspierany przez Węgrów Łokietek. Wacław II zmarł w 1305 roku, a rychła śmierć jego syna otworzyła Łokietkowi drogę do władzy. Zajął on Sandomierz, Kraków, ziemie sieradzką i łęczycką oraz Pomorze Gdańskie. Mazowsze sprzyjało Łokietkowi, lecz zachowało niezależność, podobnie jak w większości wrogi mu Śląsk. Wielkopolska została opanowana przez Henryka Głogowskiego.  Całe panowanie Łokietka upłynęło na jednoczeniu ziem polskich i walce o ich utrzymanie. Wrogiem Łokietka był król Czech - Jan Luksemburczyk, który rościł sobie pretensje do polskiej korony. By zabezpieczyć południową granicę kraju zawarł sojusz z Węgrami, którzy również byli przeciwnikami Luksemburczyka. W 1308 roku Brandenburgia napadła Gdańsk. Wezwani na pomoc Krzyżacy sami opanowali miasto a następnie całe Pomorze Gdańskie (zobacz więcej). Wysiłki dyplomatyczne nie dały żadnych efektów nie udało odzyskać się utraconej ziemi. Udało się za to w 1314 roku Łokietkowi zająć Wielkopolskę, dzięki czemu mógł rozpocząć starania o koronę królewską. Za zgodą papieża w 1320 roku Władysław Łokietek koronował się w Krakowie na króla Polski. Akt ten oznaczał koniec rozbicia dzielnicowego Polski, chociaż nie wszystkie polskie ziemie weszły w skład królestwa Polskiego. Pomimo utraty kolejnych ziem podczas wojen z Krzyżakami (zobacz więcej), udało się Łokietkowi zjednoczyć ziemię polskie pod panowaniem jednego władcy.