Dla istnienia Państwa Zakonnego bardzo istotna była siła militarna, która opierała się na ciężkozbrojnej jeździe. Stanowili ją dobrze wyszkoleni rycerze zakonni oraz bracia służebni. Jednak państwu prowadzącemu politykę ekspansji i podboju, potrzebne były większe siły. Dlatego też do służby wojskowej zobowiązane zostało również miejscowe rycerstwo. Rycerz musiał się stawić konno w lekkiej lub ciężkiej zbroi (w zależności od jego majętności). Oddziały rycerskie zbierały się na każde wezwanie komtura. W lekkiej zbroi stawiała się do walki wyodrębniona grupa ludności pruskiej – tak zwani wolni Prusowie. Byli oni razem z chłopami odpowiedzialni za pomoc przy budowie i naprawie zamków. Chłopi musieli dostarczyć armii wozów i żywności. Mieszczanie byli odpowiedzialni za obronę miasta i wystawiania dla armii kontyngentu ciężkozbrojnej jazdy i piechoty z wozami. Dodatkowo Krzyżacy sięgali po wsparcie wojsk zaciężnych z Niemiec, Czech i Śląska. Byli to zawodowi żołnierze, obyci z wojennym rzemiosłem. Ich obecność znacznie podnosiła wartość bojową krzyżackiej armii. Swoja rolę w szeregach zakonu odgrywali „goście”. Byli to rycerze z zachodniej Europy, którzy pragnęli zdobyć sławę, zdobyć doświadczenie wojenne, bądź też po prostu liczyli na bogate łupy. Zakon dysponował silną flotą wojenną i sprawnym wywiadem. W walce Krzyżacy stosowali najnowsze osiągnięcia techniki wojennej (kusze, artylerię, wozy bojowe). Dodatkowym atutem stanowiącym o sile zakonu była żelazna dyscyplina panująca w armii.